طراحی و ساخت انواع مدارات میکرو کنترلر

avr , pic,arm
طبقه بندی موضوعی
آخرین نظرات

طراحی و ساخت انواع مدارات با میکرو کنترلر ها avr ، pic ،و8051 به زبان های سی بیسیک و اسنبلی




جهت دانلود مقاله طرز کار دستگاه میگر بر روی لینک زیر کلیک کنید
حجم: 873 کیلوبایت

رله دیستانس 


یک رله حفاظتی است که زمان قطع آن تابع مقاومت طول سیم می‌باشد. در اغلب اوقات باید زمان قطع رله تابع محل اتصال کوتاه نسبت به رله باشد و از این جهت باید زمان قطع رله، تابع جهت یعنی از انرژی اتصال کوتاه نیز گردد. لذا هر چه محل اتصالی از رله دورتر باشد، مقاومت ظاهری قطعه سیم بین محل اتصال تا رله بزرگتر شده و در نتیجه مقاومت اهمی و غیر اهمی آن نیز بزرگتر می‌گردد.
عامل مؤثر در لة دیستانس می‌تواند یکی از عوامل :
1.
مقاومت ظاهری ( امپرانس)
2.
هدایت ظاهری ( ادمیتانس)
3.
مقاومت اهمی ( دزیستانس)
4.
هدایت اهمی ( کندوکتانس)
5.
مقاومت غیراهمی ( راکتانس)
6.
امپدانس اختلاط
7.
هدایت غیراهمی ( سوسپتانس ) باشد.

 

حال :
رله‌ای که کمیت Z را می‌سنجد رلة امپدانس است و رله‌ای که کمیت X را می‌سنجد رلة راکتانس می‌نامند.
رله دیستانس را می‌توان جهت حفاظت هر نوع شبکه‌ای با هر فشار الکتریکی بکار برد. برای حفاظت شبکه‌های با ولتاژ بالاتر از kg60 امروز فقط از رلة دیستانس استفاده می‌شود در ضمن می‌توان به کمک رله دیستانس ترانسفورماتورها و ژنراتورها را نیز حفاظت نمود. در شبکه‌های بزرگ اگر برای حفاظت در مقابل جریان‌های زیاد خارجی از رله جریان زیاد زمانی استفاده شود، زمان قطع رله در صورتیکه یک اتصالی حتی اورشین ، بلافاصله بعد از ژانراتور نیز اتفاق افتد، در حدود 8-7 ثانیه طول خواهد کشید و چنانچه دیده می‌شود، زمان عبور جریان اتصال کوتاه از ژنراتور بقدری طولانی می‌شود که ممکن است سبب خراب شدن ایزولاسیون سیم‌پیچی ژنراتور و ایجاد اتصال داخلی شود، لذا از اینجهت است که در شبکه‌های بزرگ برای کوتاه کردن این زمان از رلة دیستانس ، امپدانس استفاده می‌شود.
زمان قطع رلة دیستانس معمولاً در حدود 0.1 ثانیه است، استفاده از رلة امپدانس نیز این برتری را دارد که در موقع اتصالی‌اش ، رلة امپدانس بطور سریع در زمان خیلی کوتاه (0.1 ثانیه) ژنراتور را قطع می‌کند.
رله دیستانس برای حفاظت ترانسفورماتور در موقع اتصال خارجی، بخصوص در موقع اتصال یش ، بکار برده شده و در طرفی از ترانسفورماتور که به لیش وصل است نصب می‌شود.
در صورتیکه ترانسفورماتور بین دو شبکة فرعی نصب شده باشد، (ترانسفورماتور کوپلاژ) چون اتصالی در هر یک از شبکه‌ها، سبب عبور انرژی اتصال کوتاه از ترانسفورماتور کوپلاژ می‌شود، باید در هر دو طرف ترانسفورماتور رلة دیستانس نصب گردد. برای حفاظت ترانسفورماتور می‌توان از رلة دیستانس جهت‌دار که جهت آن بطرف یشن است و یا از رلة دیستانس معمولی بدون عضو جهت‌یاب استفاده نمود.
برای حفاظت سلکیتو و تصحیح شبکه‌های خطی که از دو طرف تغذیه می‌شود و یا شبکه حلقه‌ای که از یک محل تغذیه می‌شود، علاوه بر شدت جریان و زمان از عامل دیگری مثل جهت جریان اتصال کوتاه نیز استفاده می‌شود، و حفاظت شبکه‌های تار عنکبوتی و شبکه‌هایی که از چند نقطه تغذیه می‌شوند بوسیلة رلة جریان زیاد که دارای درجه‌بندی زمانی ثابت و معینی می‌باشد ممکن نیست، بلکه بایستی از رله‌ای که زمان قطع آن متناسب با امپدانس یا فاصلة محل اتصالی از مولد باشد استفاده شود که برای این منظور از رلة دیستانس استفاده می‌شود. این رله اتصال کوتاه نزدیک به مولد را سریعتر و اتصال کوتاه در فاصلة دورتر را دیرتر قطع می‌کند ، عامل موثر مقاومت پس محل اتصالی و مولد می‌باشد.
زمان قطع در رله‌ها مدرن امروزی متناسب با فاصلة محل اتصالی از مولد، بطور یکنواخت زیاد نمی‌شود بلکه این تغییرات جهشی و پله‌ای شکل انجام می‌شود و فاصلة محل خطا توسط سنجش مقاومت سیم لین محل خطا و محل نصب رله معین می‌شود.
رلة دیستانس دارای این مزیت است که اولاً شبکه اتصال شده را در کوتاهترین مدت ممکنه بطور سلکیتو مشخص و از شبکه جدا می‌کند و ثانیاً اگر نزدیکترین را به محل اتصال عمل نکرد، رله بلافاصله بعد آن عمل می‌کند و بطور خودکار شبکه شامل یک یا چند رلة رزرو نیز می‌شود بدون اینکه حقیقتاً رلة رزروی در شبکه نصب شده باشد.
رلة دیستانس بهترین رله برای حفاظت شبکه‌های انتقال انرژی می‌باشد. زیرا فقط بوسیلة چنین دستگاهی هر نوع اتصال در هر کجای شبکه در کمترین مدت قطع می‌شود و بهمین جهت برای حفاظت شبکه‌های فشار قوی و فشار متوسط از رلة دیستانس استفاده می‌شود.
برای حفاظت سیمهای کوتاه ، مثلاً در داخل نیروگاه و یا پست ترانسفورماتورها بعلت کوچک بودن امپدانس آن نمی‌توان از رلة دیستانس استفاده کرد لذا در اینگونه مواقع بیشتر از رلة دیفرنسیال استفاده می‌شود.
رلة دیفرنسیال براساس مقایسة جریانها ( تراز جریانی) کار می‌کند و بدینوسیله جریان در ابتدا و انتهای وسیله‌ای که باید حفاظت شود سنجیده شده و با هم مقایسه می‌شود این تفاوت جریان در دو طرف محدودة حفاظت شده اغلب در اثر اتصال کوتاه یا اتصال زمین و غیره بوجود می‌آید. در صورتیکه قبل از اتصال شدن مسلماً جریانهای دو طرف با هم برابر هستند.
رلة دیفرانسیل فقط محدودة داخل خود را حفاظت می کند و از این جهت از آن بیشتر برای حفاظت ترانسفورماتورها، ژنراتورها و موتورهای فشارقوی و شین‌ها استفاده می‌شود و چون از اول واشهای محدودة حفاظت شده باید سیم‌های سنجش به محل رله کشیده شود.
برای رله دیفرنسیال معمولاً از یک رله جریانی ( رله آمپریک) ساده استفاده می‌شود و جریانی که رله را بکار می‌اندازد. برابر با تفاوت جریانهای زکوندر ترانسفورماتور می‌باشد.
برای نشان دادن اتصال زمین در ژنراتور می‌توان از مدار رله دیفرنسیال استفاده کرد بطوریکه رلة اتصال زمین سین نقطة صفر رلة دیفرنسیال و نقطة اتصال ستاره ترانسفورماتور جریان بسته می شود و بدینوسیله از بکار بردن ترانسفورماتور جریان اضافی جهت رلة اتصال زمین صرفنظر می‌شود.
اگر یک اتصال بدنه در ژنراتور یا اتصال زمین در کابل رابط پس ژنراتور تا ترانسفورماتور جریان اتفاق افتد از هر سه فاز، جریان اتصال زمین عبور می‌کند که از نظر قدر مطلق و فاز با هم برابر هستند لذا این سه جریان در سیم پیچی زکوند ترانسفورماتورها القاء شده و مجموع آنها از رلة اتصال زمین می‌گذرد و با زمین مدارش بسته می‌شود. در صورتیکه اتصال زمین بعد از ترانسفورماتور جریان ( در شبکه یا در سیم‌های هوائی) باشد باز هم جریان اتصال زمین از محل اتصال شده عبور می‌کند ولی نتیجة جریانها در طرف زکوندر ترانسفورماتورها جریان صفر یا نزدیک صفر خواهد بود، لذا رلة اتصال زمین بدون جریان می‌ماند.
رلة دیفرنسیال جریانهای دو طرف ترانسفورماتور را با در نظر گرفتن نسبت تبدیل و نوع اتصال می‌سنجد و مقایسه می‌کند.
همانطور که می‌دانیم مجموع جریانهای ورودی و خروجی ترانسفورماتور بدون عیب با در نظر گرفتن نسبت تبدیل آن باید برابر صفر باشد. ولی بعلت جریان مغناطیسی کننده و متفاوت بودن منحنی مشخصات ترانسفورماتورها و جریان و غیره نتیجة جریانها در دو طرف قدری بزرگتر از صفر خواهد بود.
از آنجا که جریانهای دو طرف ترانسفورماتور توسط رلة دیفرنسیال با هم مقایسه می‌شوند باید ترانسفورماتورهای جریانی که در دو طرف فشار قوی و ضعیف‌ ترانسفورماتور بسته می‌شوند، بطریق انتخاب شوند که جریانهای زکوندر ترانسفورماتورها جریان دو طرف ترانسفورماتور از نظر قدر مطلق و فاز با هم کاملاً برابر باشد.
جریانها از نظر قدر مطلق موقعی با هم برابر می‌شوند که نسبت ضریب تبدیل ترانسفورماتورهای جریان دو طرف فشار قوی و ضعیف برابر با عکس ضریب تبدیل ترانسفورماتور قدرت باشد.
رله دیفرنسیال که برای حفاظت ترانسفورماتور بکار برده می‌شود نباید دارای حساسیت زیاد باشد زیرا در ترانسفورماتورهای سالم نیز اغلب تفاوت جریانی در دو طرف سیم‌پیچی زکوندر (ثانیه) ترانسفورماتور جریان ظاهر می‌شود. این جریان ( تفاوت جریان) اولاً توسط جریان مغناطیسی ( جریان بدون بار) و در ثانی توسط برابر نبودن منحنی مغناطیسی ترانسفورماتورهای جریانی که در دو طرف ترانسفورماتور نصب شده است مخصوصاً در جریان خیلی زیاد ایجاد می‌شود.
حفاظت یش توسط رلة دیفرنسیال ، در حالت عادی و نرمال، مجموع جریانهایی که از یش گرفته می‌شود برابر جریانهایی است که به سیش وارد می‌شود. یا بعبارت دیگر مجموع برداری جریانهای کلیة انشعابهای شیی صفر است. در موقع بروز خطا درسیش، مجموع جریانها صفر نمی‌شود، بلکه جریان باقیمانده‌ای بوجود می‌آید که می‌توان از آن جهت حفاظت شی استفاده کرد.
از رلة ساده دیفرنسیال بعلت ناپایدار بودن آن در مقابل خطاهای ترانسفورماتور جریان در موقع عبور جریان اتصال کوتاه نمی‌توان در حفاظت استفاده کرد از اینجهت برای حفاظت شی از رلة دیفرنسیال پایدار مخصوصی استفاده می‌شود. برای پایدار کردن رله، مجموع قدرمطلق تمام جریانها تشکیل داده می‌شود. که این عمل توسط یکسو کردن یکایک جریانها و جمع کردن آنها بوسیله مدار جمع ‌کننده انجام می‌گیرد. در حفاظت شی‌های چندتایی باید نحوة حفاظت طوری باشد که هر کدام از شی ها دارای وسیلة حفاظتی مخصوص بخود باشد از این جهت برای حفاظت شینی‌های چندتایی به تعداد سیش‌های رلة دیفرنسیال لازم است و هر کدام از این رله‌ها با یک رله فرعی که از سیش مخصوص خود ( توسط سکسیونر همان شی) فرمان می‌گیرد مرتبط است.
حفاظت شبکة فشارقوی توسط رله دیفرنسیال (روش مقایسه) بدو دسته طول، برای سیمهای موازی ( سیش دوبل) تقسیم می‌شود. این طریقه حفاظت به جهت اینکه فقط خطای موجود در محدودة خود را تعیین می‌کند و نمی‌تواند حتی بعنوان رزرو، حفاظت قسمتهای دیگر شبکه را بعهده بگیرد نسبت به رله‌های دیگر مثل رلة جریان زیاد زمانی و رلة دیستانس در درجة دوم اهمیت قرار دارد. لذا از اینجهت هیچگاه سیمی را فقط با روش مقایسه حفاظت نمی‌کنند. بلکه همیشه این روش حفاظتی در کنار رلة جریان زیاد زمانی و یا رلة دیستانس در شبکه بکار برده می‌شود.


کلید‌های فشار قوی برحسب وظایفی که بعهده دارند به دسته‌های
1.
کلید بدون بار یا سکسیونر
2.
کلید قابل قطع زیر بار یا سکسیونر قابل قطع زیربار
3.
کلید قدرت یا دیژنکتور Circuit Breaker

انواع کلیدهای قدرت C.B :
1.
کلید روغنی که از متداولترین کلیدهای فشارقوی با قدرت قطع بالا می‌باشد.
در کلید روغنی در درجة اول از روغن بعنوان عایق استفاده می‌شود و بدین جهت هر چه فشار الکتریکی شبکه بیشتر باشد حجم روغن داخل کلید نیز زیادتر می‌گردد. بطوریکه وزن روغن در کلید روغنی KV 220 نزدیک به 20 تن می‌رسد و همین حجم زیاد روغن یکی از بزرگترین معایب این کلید بخصوص در مواقع آتش‌سوزی است.
کلید قدرت علاوه بر اینکه جریان اتصال کوتاه را قطع می‌کند، باید قادر باشد مدار اتصال کوتاه شده را نیز به شبکه برق وصل کند یا بعبارت دیگر در زیر اتصال کوتاه وصل شود. از آنجا که در این حالت در لحظة وصل جریان اتصال کوتاه ضربه‌ای شدید از کلید می‌گذرد. در اطراف کلید حوزة الکترومغناطیسی شدیدی ایجاد می‌شود که سبب لرزش کشاکتها و کم شدن سطح تماس کشاکتها می‌شود که نتیجة آن بوجود آمدن نقطه جوشهایی در سطح کشاکتها و از کار افتادن کلید می‌شود. برای جلوگیری از این ارتعاشات بخصوص در کلیدهای فشارقوی هر قطب کلید دارای محفظة احتراق مخصوص بخود می‌باشد.

2.
کلید کم روغن ، در موقع جدا شدن دو کشاکت کلید زیر بار دو محفظة روغنی جریانی که از آخرین نقطة تماس فلزی کشاکت می‌گذرد باعث گداخته شدن و تبخیر فلز ( مس) می‌شود و با آن پایه و اساس جرقه یا قوس الکتریکی بین دو کشاکت جدا شده گذاشته می‌شود. حرارت زیاد جرقه روغن اطراف قوس را تبخیر و ایجاد یک حباب گازی یا فشار زیاد می‌کند این حباب گازی از لایه‌های مختلفی تشکیل شده که از دیدگاه روغنی به طرف مرکز قوس عبارتند از :
الف ـ لایة بخار مرطوب روغن
ب ـ لایة بخار داغ و خشک
ج ـ لایة اطراف قوس مرکب از C2H2 و H2 و H با حرارتی در حدود 1000 تا 5000 درجه کلوین .
که کلید کم روغن بدو صورت قطع جریان کم و قطع جریان زیاد بکار می‌رود، که اکثر کلیدهای کم روغن بر پایه قطع جریان زیاد ساخته می‌شوند بدین جهت که ایجاد فشار و به جریان انداختن گاز در یک زمان معین و حساب شده شما راه حل صحیح قطع جرقه در روغن است . لذا قطع سریع جرقه در زمان یک نیمه پریود علاوه بر اینکه برای تأسیساتی برق بسیار مهم و با ارزش است، در ساختمان خود کلید نیز بسیار مؤثر است. زیرا بعلت قطع فوری جرقه اثرات حرارتی و مکانیکی آن نیز بر روی کشاکتها و محفظة احتراق کوچکتر می‌شود و علاوه بر اینکه دوام کلید را بالا می‌برد خود کلید نیز ارزان تهیه می‌شود.
3.
کلید اکسپانزیون:کلید راست که در آن از آب بعنوان مادة خاموش ‌کنندة جرقه استفاده شده است و بهمین جهت اغلب کلید آبی نامیده می‌شود. یکی از بهترین خواص این کلید این است که چون آب داخل محفظة احتراق قابل اشتعال نیست هیچگونه انفجاری کلید را تهدید نمی‌کند و مانند کلیدهای روغنی باعث آتش‌سوزی نمی‌شود.
هر قطب کلید دارای یک محفظة احتراق مخصوص خود است که با مقداری آب و ماده ضریح پر شده است. محفظة احتراق کلید توسط دو رینگ الاستیکی ثابت نگهداشته می‌شود و در صورتیکه فشار داخل محفظه بعلت تراکم گاز از حد معینی تجاوز کرد محفظة احتراق قدری بطرف بالا کشیده می‌شود. و مقداری از گاز داخل محفظه به بیرون راه پیدا می‌کند و در آب سرد محفظة دیگر تقطیر می‌شود.
در کلیدهای اکسپانزیون با ولتاژ زیاد بجای آب از روغن مخصوص که نقطة اشتعال آن خیلی بالاست استفاده می‌شود.
4.
کلید هوائی : در کلیدهای قبلی مادة اولیة خاموش کنندة جرقه مایع است و چون در این نوع کلیدها عواملی که در خاموش کردن جرقه مؤثر هستند در اثر انرژی خود جرقه از تجزیة روغن تهیه و آماده می‌شوند، همه آنها کم و پیش تابع شدت جریان زمان قطع هستند. بعباردت دیگر قدرت جرقه تابع شدت جریان است. ولی در کلید هوائی اولاً برای خاموش کردن جرقه و خارج کردن یونها و خنک کردن جرقه از هوای سرد تحت فشار استفاده می‌شود و در ثانی این تنها کلیدست که قدرت خاموش کنندگی آن مستقل از جریان است و فقط تابع هوای کمپرس شده ایست که قبلاً در یک منبع ذخیره شده و با فشار ثابت و مقدار ثابت برای هر شدت جریانی بداخل محفظة احتراق هدایت می‌شود.
در کلیدهای هوائی بخصوص در فشار کم و متوسط ، کشاکت ثابت معمولاً بصورت قیف ساخته می‌شود که در داخل آن کشاکت میله‌ای متحرک جای می‌گیرد و با تماس با آن کلید بسته می‌شود. در موقع قطع کلید، کشاکت میله‌ای از کشاکت ثابت جدا می‌شود و این دو کشاکت ابتدا در هوای ساکن موجود در محفظه جرقه حاصل می‌گردد، طول این قوس را کوتاه نگه می‌دارند تا کار کلید کوچک شود. در ضمن باید فاصلة دو کشاکت بحدّی باشد که پس از خاموش شدن جرقه این فاصله بتواند فشار برگشت شده‌ روی دو کشاکت را حفظ کند. بعبارت دیگر باید فاصلة هوائی دو کشاکت استقامت الکتریکی کافی برای ولتاژ شبکه را داشته باشد.
5.
کلید گاز سخت ( جامد) در پستها و شبکه‌های برق کوچک که دارای تأسیساتی محدود و فاقد دستگاه کمپرسور و تهیه هوای فشرده می‌باشند نصب کلیدهای هوائی اطراف اهوار فشرده) مقرون به صرفه نیست و بدین جهت اغلب از کلیه اکسپانزیون (آبی) و یا از کلید گاز جامد نیز مانند کلیدهای روغن و کم روغن، گازی که باعث خاموش کردن و برنگشتن جرقه می‌شود، توسط خود جرقه بوجود می‌آید. لذا قدرت قطع این کلید نیز تابع شدت جریان قطع است.
کلید گاز جامد جریان خیلی زیاد را در اولین نیم پریود بمحض عبور جریان از عنصر و درست در همان موقعی که لوله کشاکت دهندة مجرای خروجی گاز را باز می‌کند قطع می‌نماید در صورتیکه جرقه جریانهای کم و در فاصله بیشتر دو کشاکت و در زمان دومین نیمه موج قطع می‌شود. این کوتاه بودن زمان جرقه بعلت گاز شدیدی است که از عایق‌ها متصاعد می‌شود و بهمین جهت سطوح میله و لولة جرقه‌گیر عایق نیز خیلی زود فرسوده و و مستحمل نمی‌شود. معمولاً پس از هر چند صدبار قطع احتیاج به تعویض پیدا می‌کنند. این کلیدها برای اختلاف سطح تا kg20 و قدرت قطع تا muA 200 ساخته می‌شوند.

6.
کلید SF6 : در این نوع کلید از گاز SF6 بعنوان مادة خاموش کنندة جرقه و عایق بین دو کشاکت و نگهدارندة ولتاژ استفاده شده است. گاز SF6 الکترونهای آزاد را جذب می‌کند و ایجاد یون منفی بودن تحرک می‌کند در شچه مانع ایجاد ابربهمنی الکترونها که باعث شکست عایق و ایجاد جرقه می‌شود می‌گردد. بطوریکه استقامت الکتریکی گاز SF6 به 2 تا 3 برابر استقامت الکتریکی هوا می‌رسد. گاز SF6 از نظر شیمیایی کاملاً با ثبات است وصل ترکیبی آن خیلی کم و غیر رسمی می‌باشد و تقریباً 5 برابر هوا وزن دارد و در مقابل حرارت زیاد نیز پایدار و غیرقابل اشتعال است.
این کلید دارای یک کمپرسور و محفظة احتراق می‌باشد در این کلید از یک کشاکت ثابت و یک کشاکت متحرک استفاده نشده است بلکه قسمت اصلی کلید تشکیل شده از دو لولة ثابت که به فاصلة معینی متناسب با ولتاژ نامی کلید در مقابل هم قرار گرفته‌اند. ارتباط این دو لوله در حالت وصل کلید توسط موف انگشتانه مانند فلزی بنام موف اتصالی انجام می‌گیرد. کمپرسور تشکیل شده از یک سیلندر عایق پر از گاز که بوسیلة میلة فرمان مخصوصی بطرف پایین و بالا حرکت می‌کند و در ضمن باعث قطع و وصل کلید نیز می‌شود.
در قسمت تحتانی این سیلندر عایق یک پیستون رینگ مانند بطور ثابت نصب شده است. این مجموعه در موقع قطع کلید مانند یک کمپرسور و انژکتور عمل می‌کند. با این تفاوت که گاز داخل کمپرسور با فشردن پیستون متراکم نمی‌شود، بلکه با پایین آمدن لولة سیلندری فشرده و متراکم می‌شود . در موقع قطع کلید، کمپرسور که در حقیقت بعنوان دستگاه تراکم کننده و دمنده گاز عمل می‌کند بوسیلة اهرمی که فرمان قطع را اجرا می‌کند بطرف پایین کشیده می‌شود. در این حالت گاز SF6 داخل کمپرسور متراکم می‌شود و موقعی که گاز تراکم لازم برای مجرای ورود گاز از دو طرف جرقه باز می‌شود و کمپرسور تبدیل به انژکتور می‌گردد. گاز تحت فشار بطور عمودی بر قوس وارد شده و در امتداد طول قوس در داخل لوله‌ها جریان پیدا می‌کند و باعث قطع سریع جرقه در زمان عبور جریان از صفر می‌شود. سپس از قطع کامل جریان سیلندر عایق کمپرسور در محل معین بطور ثابت قرار می‌گیرد. در موقع وصل کلید سیلندری عایق مجدداً بالا می‌رود و فضای فال آن از گاز SF6 پر می‌شود و کلید آماده برای قطع مجدد می‌گردد. برای ولتاژهای 130 k و 230k فرمان قطع و وصل کلید هیدروکیل است.

7.
کلید خلاء : اصولاً الکترونهای آزاد باعث هدایت جریان در فلزات و ایجاد قوس الکتریکی در عایق‌ها می‌شوند. لذا در خلاء کامل چون هیچ عنصری وجود ندارد که حاصل الکترونها باشد، باید جدا شدن دوکشاکت فلزی جریان دار به احتمال قوی بدون ایجاد جرقه انجام بگیرد. لذا کلیدهای فشار قوی که کشاکتهای آن در خلاء از هم جدا شوند ساخته و از سه قسمت اصل زیر تشکیل شده است :
1.
کپسول خلاء از فولا و کرم نیکل با کشاکتورها
2.
نگهدارند] کشاکتورها و ایزولاتورها
3.
وسایل مکاکنیل رسانای فرمان قطع و وصل.
کشاکتهای اتصال دهنده این کلید در یک کپسول فلزی خلاء شده قرار دارند و عمل قطع و وصل کلید در این کپسول و در خلاء کامل انجام می گیرد. بعلت فشار خیلی کم داخل کپسول ( در حدود Bar ) فاصل] دو کشاکت کلید خلاء در حالت قطع برای فشار تا 30kv خیلی کم و در حدود 20 mm است در نتیجه بعلت کوچک بودن طول جرقه (20 mm) و هدایت خوب پلاسما و کوتاه بودن زمان جرقه که ماکزیمم از 6 ms تجاوز نمی کند. انرژی قوس الکتریکی در این کلید خیلی کوچکتر از کلیدهای مشابه دیگر می باشد. با توجه به اینکه اغلب قوس قبل از رسیدن جریان به صفر قطع می شود، می توان کلید را با وسیله قطع و وصل سریع مجهز کرد.

 

رله اورکارنت دایرکشنال:

رله اورکارنت دایرکشنال که زمان روی آن تنظیم شده و بر طبق آن عمل می کند و کاربرد رله جریان زیاد دایرکشنال برای مواردی که اتصالی از یک طرف تغذیه می شود به کار می رود .
انواع رله جریان زیاد عبارتند از : 1- زمان ثابت 2- زمان معکوس 3- آنی
-1
زمان ثابت : زمان عملکرد قابل تنظیم و به مقدار شدت ارتباط ندارد یا به عبارت دیگر رله ای است که در زمان معینی تنظیم می شود .
-2
زمان معکوس : زمان عملکرد نسبت عکس با شدت جریان دارد یا به عبارت دیگر هر چقدر شدت جریان زیادترشود زمان قطع کمتر می شود .
-3
آنی : زمان عملکرد صفر است.
رله ارت فالت دایرکشنال :
رله ای است که مستقیما از اتصال زمین تغذیه می کند و در هنگامی که یک فاز یا دو فاز یا هر سه فازبه زمین وصل شود و جریان از آن بگذرد و به زمین برسد فورا رله آن را دیده و بوبین آن تحریک شده و فرمان قطع را صادر می کند و شاخص آن این عمل را نشان میدهد.
حفاظت ازباس بارها :
حفاظت اصلی باسبارها توسط رله دیفرانسیل و حفاظت فرعی یا پشتیبانی آنها توسط رله های اورکارنت و ارت فالت می باشد .
رله دیفرانسیل :
رله دیفرانسیلبر اساس مقایسه جریان ها ( تراز جریانی ) کار می کند و به مقدار جریان بستگی نداردو فقط اگر ضریب تبدیل بهم بخورد رله عمل می کند . رله دیفرانسیل برای حفاظت ترانس ،ژنراتور ، باس بار ، الکتروموتور بکار می رود.
مواردی که باعث عملکرد نا خواسته رله دیفرانسیل می شود :
الف : اشباع ترانس های جریان CT1 و CT2 در اثر عبور جریان اتصال کوتاه خارج از محدوده حفاظت باعث عملکرد رله می شود .
ب : وجود تپچنجردر ترانس قدرت .
ج : جریان ضربهای در حفاظت ترانس قدرت .
بنابراین رله دیفرانسیل باید طوری ساخته شود که در موارد بالا از عملکرد آن جلوگیری شود .
الف – اشباع ترانس های جریان :
در اثر عبور جریان زیاد ناشی از اتصال کوتاه خارج از محدوده ،حفاظت ترانس های جریان به ناحیه اشباع می رسد و بعلت عدم تطبیق منحنی های مغناطیسی آنها در ناحیه اشباع و در نتیجه خطای ترانس های جریان ، اختلاف جریانی بوجود می آیدکه می تواند باعث عملکرد نا خواسته رله شود .
ب - وجود تپچنجردر ترانس های قدرت
در اثر تغییر مراحل تپ چنجر در ترانس های قدرت چون نسبت تبدیلترانس ها در زمان تعویض تپ تغییر می کند در نتیجه در نسبت جریان اولیه و ثانویه نیزتغییری بوجود می آورد که باعث عملکرد ناخواسته رله می شود . برای جلوگیری از عملکردرله دیفرانسیل باید پایدار باشد.
ج – جریان ضربهای :
هنگام برقدار کردن ترانس ( در صورت باز بودن ثانویه ) یک جریان ضربه ای کهمقدار آن به 8 تا 12 برابر جریان نامی می رسد از سیم پیچ اولیه عبور می کند که چونمقدار آن در سیم پیچ اولیه می باشد و جریان ثانویه صفر است رله دیفرانسیل به علتتفاوت جریان عمل خواهد کرد در صورتی که این جریان زیاد ، پس از چند میلی ثانیه کاهشمی یابد و به جریان بی باری می رسد رله نباید در این حالت عمل نماید برای جلوگیریاز عملکرد رله باید inrush Proof باشد .
دستگاه حفاظت و مراقبت روغن :
دستگاه هایی که جهت مراقبت روغن برای تعیین وتشخیص اتصال کوتاه در ترانس های روغنی روغنی بکار برده می شود عبارتند از :
 
رله بوخهلتس و رله توی بر.
رله توی بر دردرجه اول برای حفاظت ترانس در مقابل اضافه بار و درجه دوم برای حفاظت در مقابل اتصال کوتاه بکار می رود . لذا برای شناسایی اتصال در داخل ترانس بیشتر از رلهبوخهلتس استفاده می شود
رله بوخهلتس :
رله بوخهلتس رلهای است که جهت حفاظت دستگاه هایی که توسط روغن خنک می شود بکار می رود . این رله دراثر تولید گاز یا هوا در داخل منبع روغنی یا پایین آمدن سطح روغن از حد مجاز ویاجریان شدید بیش از حد مجاز روغن به کار می افتد و در مرحله اول زنگ خطر را بکار میاندازد و سطح روغن اگر بیشتر افت کرد در مرحله دوم دستگاه را قطع می کند . در رلهبوخهلتس از روغن بعنوان عایق کاری و خنک کننده استفاده می شود .
عواملی که سبببکار انداختن رله بوخهلتس می شود :
-1
جرقه بینهسته و قسمت های مختلف ترانس .
-2
اتصال زمینبین حلقه های کلاف .
3-
قطع شدن یکفاز یا سوختن آن .
4-
چکه کردن روغن ازتانک روغن ویالوله های ارتباطی آن .
در مرحله اول کهزنگ خطر بکار می افتد و آلارم می دهد اشکالات بوجود آمده عبارتند از :
-1
نقایص عایقکاری.
-2
خراب شدن عایق ورقه های هسته و پیچ اتصال ورق های هسته .
-3
کامل نبودن کنتاکتها در اتصالات الکتریکی .
-4
گرم شدن بیشاز حد قسمتی از سیم پیچ و خراب شدن عایق ها به علت عبور جریان فوکو بیش از حد.
در مرحله دوم که دستگاه قطع خواهد شد و فرمان تریپ به ترانس داده خواهدشد اشکالات بوجودآمده عبارتند از :
-1
شکستن بوشینگها .
-2
اتصال کوتاهفاز به فاز .
-3
اتصال زمین .
-4
اتصال داخلسیم پیچ ها.
-5
اتصال تپ هابه یکدیگر .
-6
پایین آمدنسطح روغن در اثر سرد شدن روغن بیش از حد و کم بودن روغن یا نشتی روغن .
رله توی بر :
این رله نیز درحفاظت ترانس های روغنی بکار برده می شود در این رله نیز از حرکت روغن و ایجاد گازاستفاده شده است . همانطور که می دانیم ازدیاد درجه حرارت باعث انبساط روغن می شودو این روغن ضمن گذشتن از لوله رابط بین ترانس و ظرف انبساط رزرو به یک سوپاپ سنج ( دیافراگم ) برخورد می کند و در پشت سوپاپ فشار ایجاد می کند که این فشار توسط فشارسنج سنجیده می شود که در این فشار سنج چندین کنتاکت پیش بینی و نصب شده است به طوری که اگر ازدیاد فشار به طور آهسته انجام گیرد کنتاکت خبر دهنده بسته و باعث بستن مدار سیگنال خواهد شد و درصورتی که فشار سریعا ازدیاد یابد کنتاکت دیگری درفشار سنج موجب قطع فوری ترانس می شود. در مرحله اول در اثر بار زیاد ودر مرحله دوم اثر اتصا ل کوتاه ایجاد می شود
__________________

 


 


 
 
 
ترانسفورماتور های جریان Current  transformer
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 


ترانسفورماتور های جریان Current  transformer
در پستهای فشارقوی به منظور اندازه گیری مقدار جریان و یا حفاظت تجهیزات توسط رله های حفاظتی الکتریکی ازترانسفورماتورهای جریان استفاده می شود که دارای دو وظیفه اصلی می باشند :
1ـ پایین آوردن مقدار جریان فشار قوی بطوری که قابل استفاده برای اندازه گیری از قبیل آمپر متر و مگا واتمتر و کنتورهای اکتیو و راکتیو و همچنین رله های حفاظتی جریانی باشد .
2 ایزوله کردن و جدا کردن دستگاههای اندازه گیری و حفاظتی از ولتاژ فشار قوی در اولیه . بطور کلی ترانسفورماتور های جریان اولیه آنها در مسیر جریان مورد حفاظت و یا اندازه گیری قرار گرفته و در ثانویه آن ، با نسبتی معین جریانی متفاوت داریم مثلاً ترانس جریان با نسبت 200/1 یعنی ترانسی که بازای 200  آمپر در طرف اولیه 1 آمپر در طرف ثانویه ( به شرط برقراری مدار ) ایجاد می کند .


طبعاً هر قدر جریان اولیه تغییر کند جریان در طرف ثانویه نیز به همان نسبت تغییر می کند . ولی به خاطر محدودیت هسته ترانس جریان برای عبور خطوط قوای مغناطیسی این قاعده تا حد معینی از افزایش جریان ارتباط دارد . به خاطر حفاظت وسایل اندازه گیری در برابر ضربه های ناشی از اضافه جریان معمولاً ازترانس جریان نهایی استفاده می شود که هسته آنها خیلی زود اشباع می شود . برعکس برای اینکه سیستمهای حفاظتی دقیقتر عمل کنند به ترانس جریانهای احتیاج داریم که هر چه دیرتر اشباع بشوند مثلاً ده ، پانزده یا بیست برابر جریان نامی . طرز کار ترانس جریان نیز بدین صورت است که جریان مدار از اولیه آن عبور کرده و باعث ایجادخطوط قوای مغناطیسی می شود این خطوط قوا به نوبه خود درثانویه ایجاد جریان می کند . جریان موجود در سیم پیچ ثانویه خطوط قوای دیگری را در هسته بوجود می آورد که جهت آن مخالف جهت خطوط قوای اولیه بوده و آنرا خنثی می کند چنانچه مدار ثانویه ترانس جریان در حالی که ترانس در معرض جریان اولیه است باز شود . خطوط قوای مربوط به ثانویه صفر شده و در هسته فقط خطوط قوای مربوط به اولیه باقی می ماند که این خطوط قوای هسته را گرم کرده و باعث سوختن ترانس جریان می شود . لذا همیشه اخطار می شود که ثانویه ترانس جریان که درمدار قرار گرفته باز نشود یا به مداری با مقاومت بیشتر از حد مجاز متصل نشود .
 پارامترهای اساسی در C.t ها


1- نقطه اشباع                      2ـ کلاس و دقت ترانس جریان
3ـ نسبت تبدیل ترانس            4ـ ظرفیت ترانس جریان
1ـ نقطه اشباع ترانس : ترانسفورماتورهای جریان برایجدا کردن مدار دستگاههای سنجش و حفاظتی از شبکه فشار قوی بکار می رود و اصولاً طوری انتخاب می شوند که در شرایط عادی و اضطراری شبکه بتواند بخوبی کار کند و جریان ثانویه لازم را برای دستگاههای اندازه گیری و حفاظتی تأمین کند اما مسئله اصلی این است که درهنگام اتصال کوتاه چون جریان اولیه ترانسفورماتور زیاد است بالطبع جریان ثانویه نیز زیاد خواهد شد ولی باید ترانسفورماتور جریان طوری عمل کند تا این جریان زیاد نتواند ازدستگاههای اندازه گیری عبور کرده و دستگاه را بسوزاند علاوه بر آن که این جریان نباید سبب فرمان غلط به دستگاههای حفاظتی شده و یا اینکه مانع عمل آنها شود بعبارت دیگر باید ترانسفورماتورهای جریان طوری ساخته شود که در جریانهای زیاد اشباع شده و مانع شود جریان زیادی از دستگاههای اندازه گیری عبور کند ولی برای رله های حفاظتی وضعیت فرق نی کند و ترانسفورماتور جریانی مورد احتیاج است که درجریانهای زیاد اشباع شده و جریان زیاد را تا حد معینی اجازه دهد تا از رله های حفاظتی عبور نماید مشخصه مغناطیسی یا تحریک C.T بستگی به جنس هسته تعداد حلقه های سیم پیچی و سطح مقطع و طول هسته دارد برای یک نوع C.T و هسته های مختلف برای آن ، منحنی های مغناطیسی آنها مشخص شده است . مشاهده می شود که با درنظر گرفتن جنس هسته مقدار چگالی فلو با توجه به تغییرات نیروی تحریک تغییر نموده و منحنی مختلف حاصل می شود . تغییرات جریان ثانویه را با توجه به تغییرات جریان اولیه ملاحظه می کنیداگر جنس هسته ازنوع آهن نیکل دار انتخاب شود مطابق منحنی c برابر جریات حساس است و اگر از نوع a انتخاب شود تا ده برابر و برای b تا 15 برابر جریان ثانویه حساس و بعد از آن اشباع شده و اجازه نمی دهد نقطه kp که آنرا مقطه شروع اشباع knee point می گویند بازای افزایش 50% جریان تحریک ولتاژ تنها 15% افزایش می یابد . مشاهده می شود از نقطه kp به بعد نسبت تبدیل C.T معلوم نیست وجریان ثانویه تقریباً ثابت است تنها اندکی افزایش خواهد داشت. بنابراین نقطه kp در انتخاب ترانسفورماتور جریان پارامتر مهمی است وحتماً باید مد نظر باشد .


2ـ کلاس و دقت اندازه گیری ترانس جریان
مبدلهای جریان اصولاً برای کلاسهای 0.5,0.2,0.1,1,2,5 و10p20 و10p10  و5p20 و5p10 می باشد . بنابراین کلاس ترانسفورماتور های جریا اصولاً یکی از اعداد بالاست . اگر کلاس ترانسفورماتور جریان بصورت apn نشان داده شده باشد اصولاً a مقدار خطای جریان بر حسب درصد وn مضربی از جریان نامی اولیه می باشد مثلاً در ترانسفورماتور 5p10 یعنی تا ده برابر جریان نامی ترانسفورماتور جریان مقدار خطا 5% خواهد بود مشخصات نسبت تبدیل ترانسفورماتور جریان را برای 10p5 و 10p10 در بارهای مختلف نشان می دهد . برای ترانسفورماتور10p5 در 5 برابر جریان نامی خطای حاصل ده درصد است اما درده برابر جریان نامی خطا به سی درصد می رسد بنابراین ترانسفورماتور مذکور با این کلاس برای سیستم حفاظتی مناسب نیست اما خطای ترانسفورماتور10p10 در ده برابر جریان نامی فقط دردرصد می باشد و این امر نشان می دهد که ترانسفورماتور با کلاس 10p10 برای حفاظت مناسبتر می باشد و اصولاً اکتیوتر است به همین دلیل است که اصولاً ترانسفورماتور های مخصوص رله حفاظت سیستم ها باید متناسب با بار دستگاههای حفاظتی و دارای عدد ازدیاد جریان 25>n>10 و کلاس یک باشد بطوریکه هم بزودی اشباع تشود وهم اینکه دقت خوبی داشته باشد البته انتخاب این c,t اصولاً تسنگی به نوع حفاظت و وضعیت سیستم دارد . اما ترانسفورماتور جریان مخصوص دستگاههای امدازه گیری باید دارای عدد n>5 باشد تا ترانسفورماتور بزودی اشباع شده و مانع سوختن دستگاههای اندازه گیری گردد .


 
3ـ نسبت تبدیل ترانس جریان :
جریان اولیه c,t طبق استاندارد Iee-185 مطابق اعداد زیر می باشد . اصولاً در انتخاب جریان اولیه یکی از اعداد زیر انتخاب شود :


10-12.5-15-20-25-30-40-50-6-75-100-125-150Amp در صورتیکه نیاز به جریان اولیه بیشتری باشد باید ضریبی از اعداد بالا انتخاب گردد .


جریان ثانویه ترانسفورماتور جریان نیز طبق IEe-185 مطابق اعداد1-2-5 می‌باشد که بر اساس نیاز یکی از اعداد فوق باید انتخاب شود برای انتخاب نسبت تبدیل ترانس c,t باید جریان اولیه را متناسب با جران های دستگاههای حفاظت شونده و بار دستگاههای که لازم است بار آنها اندازه گیری شود انتخاب کرد جریان ثانویه c,t را اصولاً می توان مطابق فاصله دستگاههای اندازه گیری و حفاظت c,t انتاب کرد : اگر فاصله کم باشد جریان ثانویه 5 و اگر ترانسفورماتور جریان از محل دستگاههای سنجش و یا حفاظتی دور باشد بهتر است بجای جریان ثانویه 5 آمپر از جریان 1 آمپر استفاده کرد زیرا افت توان و ولتاژ در سیمهای رابط کمتر خواهد شد .


 
4ـ ظرفیت ترانس جریان
ظرفیت ترانسفورماتر جریان عبارتست از حاصلضرب جریان نامی ثانویه ترانسفورماتور جریان در مقدار افت ولتاژ ناشی از گردش این جریان در مدار تغذیه شونده از c,t که برحسب V.A بیان می شوند . طبق استاندارد IEe-185 مقدار ظرفیتهای ترانسفورماتورهای جریان تا 0V.A برابر صورت زیر استاندارد نموده اند :25-5-10-15-30-(VA) از 30VA به بالا را اصولاً بر حسب نیاز انتخاب می نمایند . برای اینکه مقدار خطا درترانسفورماتور های جریان به مقدار محاسبه شده باقی بماند لازم است مقدار توان گرفته شده از c.t معادل مقدار توان ترانسفورماتور باشد . در این حالت باید مجموع مقاومتهای مدار خارجی سیم پیچ ثانویه حتی المقدور برابر مقاومت خارجی نامی ترانسفورماتور باشد . تا از خراب شدن آن جلوگیری به عمل آید و در ضمن از خراب شدن دستگاه های اندازه گیری نیز حفاظت شود . با توجه به مطالب گفته شده در انتخاب ظرفیت c,t باید قدرت مصرف کلیه وسایلی که از ثانویه تغذیه میشوند در نظر گرفت . در زیر مصرف یک سری از وسایل اندازه گیری و رله ها مشخص شده است .


نوع وسیله                                                   قدرت به ولت آمپر (VA)    


آمپر متر                                                                  3
آمپر متر ثابت                                                       5-10
وات متر                                                                  3
متر                                                                    5-10
رله اضافی جریان زمانی                                           8-5
رله حرارتی                                                              9-16
رله قدرت                                                                 1-5
رله دیستانس                                                            4-30
رگولاتور ولتاژ                            35-135
رله دیفرانسیل                            0.1-0.4
طول و سطح مقطع سیم برای 5A                         قدرت مصرفی (VA)
2.5mm2100m                                                             5/3


4mm-100m                                                                  2.2
6mm2-100m                                                              1.5
10mm2-100m                                                                0.9
تذکر : می توان قدرت مصرفی کارها را از رابطه Ris2 نیز بدست آورده که R مقاومت سیم بر حسب اهم و Is جریان ثانویه ترانسفورماتور جریان می‌باشد .


 
 انواع ترانسهای جریان ازنظر ساختمان
c.t ها از نظر ساختمان داخلی به دو دسته کلی تقسیم می شوند :


1ـ نوع حلقه ای Ring Type : در این نوع ترانس جریان که عمدتاً از هسته و سیم پیچ ثانویه نشکیل شده است شکل ظاهری ترانس بصورت یک حلقه ایست که سیم طرف فشار قوی از میان این حلقه عبور کرده و حکم اولیه ترانس را دارا می‌باشد .


2ـ نوع پایه ای Past Type : در این نوع ترانس جریان به شکل یک ستون می‌باشد که قسمت فوقانی آن محل ورود و خروج سیم فشار قوی می باشد و سرهای ثانویه از پایین ترین قسمت ترانس جریان گرفته می شود که خود به دو نوع تقسیم می گردد :


الف) هسته بالا (Top Core)                ب) هسته پایین (Tank Type)
در نوع هسته بالا سیم پیچ ثانویه و هسته ترانس در قسمت فوقانی قرار رگفته است و سیم فشار قوی مستقیماً از هسته عبور می نماید و مجموعاً توسط مقره اتکائی بوشینگی از پایه و زمین جدا می گردند .
سیمهای ثانویه از سوراخ وسط مقره بوشینگی بطرف پایین هدایت شده و به جعبه ترمینال c.t متصل می گردند . ضمناً از روغن عایق نیز برای عایقبندی سیم پیچی ثانویه و اولیه و هسته نسبت به هم استفاده می گردد .


در نوع هسته پایین هسته و سیم پیچهای ثانویه در قسمت تحتانی c,t قرار گرفته است و مقره بوشینگی بر روی آن قرارگرفته است و در قسمت بالا به عنوان نقطه اتکا برای سیم فشار قوی عمل می نماید و این سیم از طریق سوراخ وسط مقره بوشینگی بطرف پایین قرار گرفته است هدایت شده و مجدداً پس از عبور از هسته بطرف بالا بر می گردد .


مزایا و معایب c,t های هسته پایین و هسته بالا نسبت به یکدیگر :


1ـ در c,t های هسته بالا چون هسته و سیم پیچهای ثانویه دربالا قرار گرفته است نیاز به استحکام مکانیکی ویژه ای دارد و بایستی دارای فونداسیونی باشد که در مقابل باد و طوفان و زلزله و نیروهای دینامیکی ناشی از جریان اتصال کوتاه ترانس جریان را نگه دارد . در صورتی که در c,t های هسته پایین نیاز فوق کمتر خواهد بود .


2ـ درترانسهای هسته پایین چون سیم فشار قوی مسیر کل بوشینگ را بصورت رفت و برگشت طی نموده و از طرفی به قسمت پایین که به زمین نزدیکتر است وارد می شود لذا عایقبندی آن بمراتب از هسته بالا که سیم فشار قوی مسیر کوتاهی درداخل c,t طی می کند و در قسمت بالای مقره بوشینگی قرار گرفته است مشکلتر می باشد .


3ـ در ترانسهای هسته پایین به هنگام اتصال کوتاه سیمهای فشار قوی رفت و برگشت چون حامل جریان خیلی زیادی هستند نیروهای زیاد بر هم وارد می نمایند و موجب خسارت دیدن c,t می گردند . در صورتی که این حالت درترانسهای جریان هسته بالا وجود ندارد .


4ـ میدان مغناطیسی در هسته ترانس جریان هسته بالا بعلت اینکه سیم فشار قوی مستقیم و عمود بر سطح مقطع حلقه هسته عبور می نماید یک میدان یکنواخت می باشد . در صورتی که این میدان در ترانس جریان هسته پایین غیر یکنواخت می باشد و ترانس هسته پایین در معرض ناپایداری حرارتی قرار دارد .
 
3ـ3ـ3) مشخصات الکتریکی ترانسهای جریان
هر ترانس جریان با پارامترهای ومشخصات زیر که بر روی پلاک آن ثبت شده است مشخص می گردد:
1ـ جریان اولیه بر حسب آمپر
2ـ جریان ثانویه های مختلف بطور جداگانه بر حسب آمپر
3ـ ولتاژ نامی بر حسب کیلو ولت
4ـ مقدار ظرفیت و بار مجاز یا Borden هر یک از ثانویه ها بر حسب ولت آمپر


5ـ جریان دینامیکی قابل تحمل توسط c,t به هنگام بروز اتصال کوتاه بر حسب کیلومتر آمپر(Idyn)
6ـ جریان حرارتی قابل تحمل توسط c,t بر حسب کیلو آمپر (Ith)
7ـ کلاس دقت هر کدام ازثانویه ها ، کلاس دقت مشخص کننده مقدار خطای c,t در نسبت تبدیل می باشد بصورت apn نشان داده می شود .


 ترانسفورماتورهای ولتاژ
Voltage or potantial transformer
ترانس ولتاژ به ترانسفورماتوری گفته می شود که ولتاژ را با نسبت معینی تغییر داده و برای وسایل حفاظتی یا اندازه گیری قابل استفاده می سازد . از آنجائیکه ساختن دستگاههای حفاظت و یا اندازه گیری که بتواند مستقیماً درارتباط الکتریکی با ولتاژهای فشار قوی قرار بگیرند مقدور نیست لذا از ترانسهای ولتاژ استفاده می شود . ترانسهای ولتاژ دو وظیفه عمده به عهده دارند :1ـ ایزوله کردن دستگاه اندازه گیری از شبکه 2ـ کاهش فشار الکتریکی به مقدار قابل سنجش ( انواع ترانسفورماتورهای ولتاژ)
1ـ ترانسفورماتورهای اندکتیو ( مغناطیسی ) 2ـ تقسیم کننده های مقاومتی 3ـ تقسیم کننده خازنی ترانس اندوکتیو : برای ولتاژهای متوسط (6.6kv تا66kv )


ترانس یا تقسیم کننده خازنی : درولتاژهای بالاتر از 66kv
ترانس با تقسیم کننده مقاومتی : کاربرد آزمایشگاهی و در سیستمهای قدرت کاربردی ندارد .
 معمولاً v,t های فشار قوی بین خط و زمین قرار می گیرند یعنی ولتاژ فازی به‌ آنها اعمال می شود ( بطور مثال و.) در نتیجه باید مقدار امپداتس سیم پیچ اولیه خیلی بالا باشد و عایقبندی سیم پیچ هر چه ولتاژ بالاتر می رود زیادتر و مشکلتر خواهد بود به همین منظور در ولتاژ خیلی بالاتر از Cvt استفاده می شود ولتاژ  اعمال می شود و در ثانویه که مقدار دور آن خیلی کم است ولتاژ  ولت روی هر کر ظاهر می‌شود . خروجی v,t را معمولاً بصورت (a) سر کلاف و (n) ته کلاف مشخص می نماید که شمارش تعداد کرهای یک v,t با اعدایکه در سمت چپ حروف گذاشته می شود . ولتاژ بین کر اول فاز R با کر اول فاز S ، 110 ولت می باشد که خروجی v,t ها را برای سه فاز بصورت ستاره اتصال می‌دهند و به مصرف می رسانند . کلیه مصرف کننده ها باید به شکل موازی با v,t (خروجی) ، در ابتدای خروج سیم پیچ ثانویه از v,t یک عد فیوز قرار می دهند .


در ولتاژهای بالا روش اقتصادی این است که از c.v.t استفاده شود چون در v,t عایق بندی و ایزوله کردن سیم پیچ نسبت به پایه استراکچر مسئله عمده و پرخرجی خواهد شد .


ولی در Cvt توسط یک سری خازن که درمدار قرار می دهند ولتاژ را پایین میآورند وولتاژ کم را به یک سیم پیچ اولیه داده ( حدود 10kv ) و از ثانویه 110v خروجی گرفته می شود .


دو مجموعه خازن C1 وC2 درمدار دیده می شود مجموعه C1 ظرفت آن پایین و مجموعه C2 با ظرفیت بالا می‌باشد درنتیجه XC1 خیلی بالا و XC2 خیلی پایین خواهد بود و به همین نسبت ولتاژ فاز بازمین که به cvt اعمال می شود به نسبت مقاومت افت می‌نماید و از دو سر مجموعه خازن C2 ( ولتاژ کم ) گرفته می شود و به سیم پیچ اولیه v,t داده می شود . استفاده از خازن در cvt بدو منظور است :


1ـ با استفاده از خازن متوالی به طور سری ولتاژ پایین آمده و بدینوسیله حجم ترانس و عایق بندی آنرا کاهش می دهند واقتصادی تر می باشد و بخصوص در ولتاژهای بالا.
2ـ از خازن می توان بعنوان کوپلاژ سیگنال PLC به خط فشار قوی استفاده نمود .


 
 
مشخصات الکتریکی ترانسهای ولتاژ
1ـ ولتاژ برحسب کیلو ولت 2 ـ ولتاژ ثانویه ها بر حسب ولت
3ـ مقدار ظرفیت یا بار مجاز یا Burden بر حسب ولت آمپر +


4ـ کلاس دقت که مشخص کننده میزان خطا در نسبت تبدیل می باشد و غالباً با یک عدد نشان داده می شود که تعیین کننده میزان درصد خطا درولتاژ نامی می‌باشد .
 خروج دستی ترانسفورماتور جهت سرویس وتعمیرات
    1.       کنترل بار ترانسفورماتور های در مدار وکاهش بار از طریق شبکه 20 کیلو ولت ( در صورت نیاز)


    2.       خارج نمودن خازنهای مربوطه
    3.       بستن فیدر 20 کیلو ولت ارتباط در صورت باز بودن
    4.       با زنمودن فیدر 20 کیلو ولت ترانسفورماتور


    5.       جابجائی تغذیه داخلی پست بر روی ترانسفورماتور های دیگر


    6.       با زنمودن دیژنکتور 63 کیلو ولت در پست مبدا
    7.       باز نمودن سکسیونرهای طرفین دژنکتور یا عقب کشیدن دپار در پست مبدا
    8.       بیرون کشیدن فیدر 20 کیلو ولت ترانسفور ماتور
    9.       زمین کردن سر کابل 20 کیلو ولت ترانسفور ماتور در پست  مقصد
  10.    خارج نمودن فیدر خازن در پستهای کوژلکس وکالریماک (مستقیماً به شینه 20 کیلو ولت ترانسفورماتور در محوطه وصل است)
  11.    زمین کردن سر کابل 63 کیلو ولت در پست مبدا
  12.    صدور اجازه کار به اکیپ تعمیرات توسط اپراتور یا مسئول مانور با هماهنگی مرکز دیسپاچینگ فوق توزیع مربوطه
 
 بر قدار کردن ترانسفور ماتور پس از پایان کار سرویس وتعمیرات
    1.       برگشت دادن اجازه کار توسط اکیپ تعمیرات به اپراتور یا مسئول مانور


    2.       اعلام مراتب توسط اپراتور یا مسئول مانور به مرکز دیسپاچینگ فوق توزیع مربوطه
    3.       برداشتن زمین از سر کابل 20 کیلو ولت ترانسفورماتور در پست مقصد
    4.       برداشتن زمین از سر کابل 63 کیلو ولت در پست مبدا
    5.       جا زدن دپار یا بستن سکسیونرهای طرفین دیژنکتور در پست مبدا
    6.       جا زدن فیدرهای خازن وترانسفورماتور
    7.       وصل دیژنکتور 63 کیلو ولت در پست مبدا
    8.       وصل فیدر 20 کیلو ولت ترانسفور ماتور در صورت بر قدار بودن سر کابل 20 کیلو ولت ترانسفورماتور
    9.       با زکردن فیدر 20 کیلو ولت ارتباط در صورت نیاز
  10.    در مدار قرار دادن خازنها در صورت نیاز
تبصره : کلیه موارد انجام عملیات در پستها با اطلاع وموافقت مرکز دیسپاچینگ مربوطه انجام می شود .
الف) عملیات هنگام بی برق شدن پست
    1.       اعلام عملکرد رله ها به مرکز دیسپاچینگ فوق توزیع مربوطه


    2.       باز نمودن دیژنکتورهای 63 کیلو ولت ورودی در صورت عدم خروج خودکار
    3.       باز نمودن دیژنکتورهای 63 کیلو ولت خروچی ( در صورت موجود بودن )
    4.       باز نمودن دیژنکتورهای 63 کیلوولت ترانسفورماتور های 20/63 کیلو ولت
    5.       باز نمودن فیدرهای 20 کیلو ولت ترانسفورماتور ها
    6.       خروج خازنها در صورت عدم قطع خود کار فیدر خازنها همزمان با قطع فیدر 20 کیلو ولت ترانسفور ماتور ها
    7.       باز نمودن فیدرهای 20 کیلو ولت ارتباط در صورت بسته بودن قبل از بی برقی
    8.       باز نمودن فیدرهای 20 کیلو ولت خروجی
    9.       اعلام مراتب به مرکز دیسپاچینگ فوق توزیع مربوطه
ب ) نحوه بر قدار کردن پست
    1.       ریست کردن رله ها به درخواست مرکز دیسپاچینگ فوق توزیع مربوطه


    2.       بر قدار کردن کابلها یا خطوط تغذیه کننده از پست مبدا ( در صورت که از پست مبدا بی برق شده باشد )
    3.       وصل دیژنکتورهای 63 کیلو ولت ورودی
    4.       وصل دیژنکتورهای 63 کیلو ولت خروجی ( در صورت موجود بودن پس ازاعلام آمادگی در پست تغذیه شونده )
    5.       وصل دیژنکتورهای 63 کیلو ولت ترانسفور ماتورها
    6.       وصل فیدرهای 20 کیلو ولت ترانسفور ماتور ها
    7.       وصل فیدرهای 20 کیلو ولت خروجی با هماهنگی دیسپاچینگ های توزیع
    8.       وصل فیدر ارتباط ( در صورت بسته بودن ) قفل از بی برق شدن پست
    9.       در مدار قرار دادن خازنها طبق دستور العمل بهره بر داری ا زخازنها
  10.    نرمال کردن وضعیت مانور در پستهای تغذیه شونده از خروجیهای منشعب از باسبار 63 کیلو ولت
  11.    اعلام مراتب به مرکز دیسپاچینگ فوق توزیع مربوطه
ج) بدون برق کردن یکی از باس بارهای 63 کیلو ولت جهت سرویس وتعمیرات
    1.       کنترل بار ترانسفور ماتور ها وخط یا کابل ورودی


    2.       کاهش با رجهت خروج ترانسفور ماتور منشعب از باسبار از طریق شبکه 20 کیلو ولت ( در صورت نیاز )
    3.       خروج خازنهای مربوطه طبق دستور العمل مربوطه
    4.       وصل فیدر 20 کیلو ولت ارتباط درصورت باز بودن
    5.       با زنمودن فیدر 20 کیلوولت ترانسفور ماتور مربوطه
    6.       جابجائی تغذیه داخلی پست روی ترانسفور ماتور دیگر
    7.       باز نمودن دیژنکتور 63 کیلو ولت ترانسفور ماتور
    8.       باز نمودن دیژنکتور 63 کیلو ولت خروجی از باسبار ( در صورت موجود بودن ) پس از انجام مانورهای لازم در پست تغذیه شونده
    9.       باز نمودن دیژنکتور 63 کیلو ولت ورودی به باسبار
  10.    جدا نمودن سکسیونر ارتباط بین باسبار مورد نظر وباسبارهای مجاور
  11.    بیرون کشیدن دپار یا جدا کردن سکسیونرهای طرفین دیژنکتور های ورودی وخروجی
  12.    باز نمودن دیژنکتور 63 کیلو ولت در پست مبدا درصورت نیاز به بی برق شدن سرخط یا سرکابل در پست مقصد
  13.    زمین کردن سرخطها وسرکابلهای منتهی به باسبار در صورت نیاز
  14.    صدور اجازه کار بنام سرپرست اکیپ توسط اپراتور یا مسئول مانور باهماهنگی قبلی مرکز دیسپاچینگ فوق توزیع مربوطه
 
د) بر قدار کردن یکی از باس بارهای 63 کیلوولت پس از پایان سرویس وتعمیرات
    1.       برگشت دادن اجازه کار توسط سر پرست اکیپ به اپراتور یا مسئول‌مانور


    2.       اعلام مراتب به مرکز دیسپاچینگ مربوطه توسط اپراتور یا مسئول مانور
    3.       برداشتن سکسیونر زمین از کلیه سرخطها وسر کابلها در پستهای مبدا ومقصد (تغذیه کننده وتغذیه شونده )
    4.       جازدن دپار یا بستن سکسیونرهای طرفین دیژنکتورهای ورودی وخروجی در پستهای مبدا ومقصد
    5.       بستن سکسیونر باز شده بین باسبارهای 63 کیلو ولت
    6.       وصل دیژنکتورهای 63 کیلو ولت تغذیه کننده در پست مبدا
    7.       وصل دیژنکتورهای 63 کیلو ولت ورودی وخروجی  ( در صورت موجود بودن )
    8.       وصل دیژننکتورهای 63 کیلو ولت ترانسفور ماتور ها منشعب از باسبار
    9.       وصل فیدرهای 20 کیلو ولت ترانسفور ماتورها
  10.    باز کردن فیدر 20 کیلوولت ارتباط درصورت نیاز
  11.    در مدار قرار دادن خازنها در صورت نیاز
  12.    نرمال کردن کلیه مانورهای انجام شده از طریق شبکه 20 کیلوولت
  13.    نرمال کردن تغذیه داخلی پست
  14.    نرمال کردن مانور شبکه 63 کیلوولت در پست تغذیه شونده از خروجیهای 63 کیلوولت .
 
ه) بی برق کردن کلیه باس بارهای 63 کیلو ولت جهت سرویس وتعمیرات
    1.       انتقال بار پست از طریق شبکه 20 کیلو ولت به پستهای فوق توزیع مجاور .


    2.       خروج خازنهای پست طبق دستور العمل مربوطه
    3.       باز نمودن فیدرهای 20 کیلو ولت خروجی
    4.       باز نمودن فیدرهای 20 کیلو ولت ترانسفورماتور ها
    5.       باز نمودن دیژنکتورهای 63 کیلو ولت ترانسفور ماتورها
    6.       باز نمودن دیژنکتور63 کیلو ولت خروجی از باسبارها پس از انتقال بار این خروجی ها در پست مقصد
    7.       با زنمودن دیژنکتور 63 کیلوولت ورودی به باسبار
    8.       بیرون کشیدن دپار یاجدا کردن سکسیونرهای 63 کیلوولت طرفین دیژنکتورها
    9.       بر قراری تغذیه داخلی پست بطور موقت در صورت نیاز
  10.    باز نمودن دیژنکتور کابلها یا خطوط تغذیه کننده در پست مبدا در صورت نیاز
  11.    زمین کردن سر خط ها وسر کابلهای منتهی به باسبار پس از اطمینان از بی برق بودن آنها.
  12.    صدور اجازه کار بنام سرپرست اکیپ توسط اپراتور یا مسئول مانور با هماهنگی قبلی مرکز دیسپاچینگ مربوطه
ر) بر قدار کردن کلیه باس بارهای 63 کیلوولت پس از پایان سرویس وتعمیرات
    1.       برگشت دادن اجازه کار توسط سر پرست اکیپ به اپراتور یامسئول مانور


    2.       اعلام مراتب به مرکز دیسپاچینگ فوق توزیع مربوطه توسط اپراتور یا مسئول مانور
    3.       برداشتن سکسیونرزمین از کلیه سرخطها وسر کابلها در پستهای مبدا ومقصد (تغذیه کننده وتغذیه شونده )
    4.       جا زدن دپار یا بستن سکسیونرهای طرفین دژنکتورهای ورودی وخروجی در پستهای مبدا ومقصد
    5.       بستن سکسیونر باز شده بین باسبارهای 63 کیلو ولت در صورت نیاز
    6.       وصل دیژنکتور های 63 کیلو ولت تغذیه کننده در پست مبدا
    7.       وصل دیژنکتورهای 63 کیلو ولت ورودی وخروجی ( در صورت موجود بودن )
    8.       وصل دیژنکتور های 63 کیلو ولت ترانسفور ماتور هامنشعب از باسبار
    9.       وصل فیدرهای 20 کیلو ولت ترانسفورماتور ها
  10.    درمدار قرار دادن خازنها در صورت نیاز
  11.    نرمال کردن کلیه مانورهای انجام شده از طریق شبکه 20 کیلو ولت .
  12.    نرمال کردن تغذیه داخلی پست
  13.    نرمال کردن مانور شبکه 63 کیلو ولت در پست تغذیه شونده از خروجیهای 63 کیلوولت
تبصره : کلیه موارد انجام عملیات در پستها با اطلاع وموافقت مرکز دیسپاچینگ مربوطه انجام می شود .
ترانسفور ماتورهادر شبکه فوق توزیع یکی از مهمترین وگران بهاترین تجهیزات در حال بهره برداری هستند که بهره برداری صحیح از آنها موجب جلوگیری از بروز خاموشی ، افزایش طول عمر وکاهش هزینه های تعمیر و نگهداری خواهد شد .
 
الف : بازدیدها ومراقبت های ظاهری


        1.   نشت روغن ، مقدا رومحل آن می بایستی اعلام گردد.


        2.   چنانچه رنگ حدود   از ماده رطوبت گیر ( سیلیکاژل ) از آبی لاجوردی به صورتی کم رنگ تبدیل شده است مراتب اعلام شود .
        3.   چنانچه باد بزن های برقی در شرایطی که باید در مدار قرار گیرند کار نمی کنند اعلام گردد.
        4.   چنانچه حیوان یا جسم خارجی روی ترانسفورماتور می باشد اقدامات لازم ضمن هماهنگی با مرکز دیسپاچینگ مربوطه انجام گیرد .
        5.   از آنجا که مراقبت از درجه حرارت ترانسفور ماتور ( سیم پیچ وروغن واحتمالا هسته ) مهم می باشد چنانچه مقادر رویت شده به تنظیمات آلارم وتریپ نزدیک می شوند مراتب می بایستی اعلام گردد.
        6.   هنگام از مدار خارج شدن یک ترانسفور ماتور، محاسبه توان ظاهری ( مگاولت آمپر ) جدید ترانسفور ماتور یا ترانسفورماتورهای باقیمانده در مدار امری ضروری بوده و چنانچه توان مصرفی هر ترانسفورماتور به حدود 80 درصد ظرفیت نامی آن رسید لازم است مرکز دیسپاچینگ فوق توزیع مربوطه مطلع گردد.
        7.   از آنجا که یک ترانسفور ماتور در شرایط اضطراری مجاز به تحمل حداکثر 20 درصد بار اضافی می باشد ، بنابراین لازم است که بار ترانسفور ماتور های موازی بنحوی کنترل شوند که در صورت خروج خود کار یکی از آنها ، بار جدید هریک از ترانسفور ماتور های باقیمانده در مدار بیش از 120 درصد ظرفیت نامی نشود ( 20 درصد اضافه بار ) بنابراین ضروری است کنترل بار در پستهای دارای دو ترانسفور ماتور موازی به میزان حداکثر 60 درصد ودر پستهای دارای سه ترانسفور ماتور موازی به میزان حداکثر 80 درصد ظرفیت نامی هر ترانسفور ماتور صورت پذیرد وبارگیری بیش از این مقدار می بایست با نظر مرکز دیسپاچینگ مربوطه انجام شود .
        8.   در کلیه مواردی که ترانسفور ماتور ، بصورت خود کار از مدار خارج می گردد قبل از بر قدار کردن مجدد آن می بایستی مراتب به مرکز دیسپاچینگ فوق توزیع مربوطه اطلاع داده شود . چنانچه ترانسفور ماتور با عملکرد هر یک از رله های حفاظت تپ چنجر ، بوخهلتز اصلی وبوخهلتز ترانسفورماتور مصرف داخلی وبوبین نوتر (B.P.N)1 دریچه انفجار ، دیفرانسیل R.E.F2 حفاظت بدنه ترانسفور ماتور اصلی ، حفاظت بدنه ترانسفور ماتور مصرف داخلی ، نوتر و سر کابل  (Terre Liaision)3 ا زمدار خارج گردید بر قدار کردن آن فقط بعد از بازدید وبررسی مسئولین تعمیرات ویا رلیاژ وموافقت مرکز دیسپاچینگ فوق توزیع مربوطه مجاز می‌باشد.
 
ب : نحوه موازی کردن ترانسفور ماتور ها
        1.   چنانچه A.V.R4 (تنظیم کننده خود کار ولتاژ) ترانسفور ماتور ها در مدار بودند ، از مدار خارج گردند.


        2.   خازنها ا ز مدار خارج گردند ( طبق دستورالعمل مربوطه )
        3.   TAP ترانسفور ماتور ها بطور دستی برابر شوند .
        4.   فیدر ارتباط بین باسبارهای 20 کیلو ولت مربوطه وصل گردد.
        5.   خازنهای از مدار خارج شده بتدریج وارد مدار گردند .( طبق دستور العمل مربوطه)
        6.   AVR ترانسفور ماتورها مجددا درمدار قرار گیرند .
 
 
ج- نحوه از حالت موازی خارج کردن ترانسفور ماتورها
        1.   AVRترانسفور ماتور ها از مدار خارج گردند.


        2.   خازنها چنانچه درمدار قرار دارند از مدار خارج گردند ( طبق دستور العمل مربوطه )
        3.   مقدار بار خروجیهای باس بار که روی هر ترانسفور ماتور قرار خواهد گرفت محاسبه وکنترل گردد.
        4.   فیدر ارتباط باس بار 20 کیلو ولت مربوطه قطع گردد.
        5.   خازنهای ازمدار خارج شده درمدار قرار گیرند ( در صورت نیاز به دستور مرکز دیسپاچینگ فوق توزیع مربوطه )
        6.   ولتاژ ثانویه هر ترانسفور ماتور با توجه به دستور العمل شماره 3 تنظیم ولتاژ تنظیم گردد.
        7.   AVR هر ترانسفور ماتور مجددا در مدار قرار گیرد.
 
د- انجام عملیات در صورت خروج خود کار ترانسفور ماتور بعلت باز شدن دیژنکتورهای 20 و 63 کیلو ولت و یا فقط دیژنکتور 63 کیلو ولت آن ( در حالت موازی نبودن ترانسفورماتورها)
        1.   در صورت قطع نکردن فیدر 20 کیلوولت ترانسفور ماتور ، این فیدر دستی قطع گردد.


        2.   خروجیهای 20 کیلو ولت دستی قطع گردند .
        3.   در صورت قطع نکردن فیدر یا فیدر های خازن ها ، این فیدر ( فیدرها ) دستی قطع شوند .
        4.   از طریق فیدر ارتباط وانجام مانور ، خاموشی ها با هماهنگی مرکز دیسپاچینگ توزیع مربوطه بر طرف گردد.
        5.   درخصوص عملکرد رله ها ، مورد بند (الف 8) مورد توجه ورعایت قرار گیرد.
        6.   درصورت گذرا بودن عیب وسالم بودن تجهیزات وقرار دادن TAP روی حداقل وپس از موافقت مرکز دیسپاچینگ فوق توزیع مربوطه بترتیب دیژنکتورهای 63 و 20 کیلو ولت ترانسفور ماتور ، بر قدار شده وفیدر ارتباط باز گردد.
ه- نحوه برقدار کردن ترانسفور ماتور های فوق توزیع پس از پایان کارهای تعمیراتی ورلیاژی
        1.   پس گرفتن اجازه کار ولغو آن


        2.   برداشتن زمین از روی سرکابل فیدرهای 20 و 63 کیلو ولت ترانسفورماتور ها
        3.   جا زدن دپار 63 کیلو ولت یا بستن سکسیونرهای طرفین دیژنکتور 63 کیلو ولت ترانسفور ماتور
        4.   جا زدن فیدر 20 کیلو ولت ترانسفور ماتور
        5.   درجه تپ ترانسفور ماتور روی حداقل باشد .
        6.   وصل دیژنکتور 63 کیلو ولت ترانسفور ماتور
        7.   تنظیم ولتاژ ترانسفور ماتور (طبق دستور العمل مربوطه )
        8.   وصل فیدر 20 کیلو ولت ترانسفور ماتور
        9.   قطع دستی فیدر 20 کیلوولت ارتباط ( درصورت لزوم )
     10.در مدار قرار دادن خازنها ( در صورت نیاز طبق دستور العمل مربوطه )
     11.برگردان نمودن مانورهای انجام شده از طریق 20 کیلو ولت با راهنمایی ودستور مرکز دیسپاچینگ فوق توزیع مربوطه وتنظیم ولتاژمورد نیاز

 


 


 


 


 



1 BOBINE POINT NEUTRE


2 RESTRICTED EARTH FAULT


3 زمین شدن بدنه


4 AUTOMATIC VOLTAGE REGULATOR

 

عملیات در پستهای فوق توزیع دارای باسبار 63 کیلو ولت

 

بهره برداری از ترانسفور ماتورهای فوق توزیع 

سال یک هزار سیصد و نود و پنج مبارک باد

حالت سه بعدی مدار

پروژه وات متر سه فاز همراه با ولت متر و امپر متر

شرح دستگاه وات متر : این دستگاه جریان و ولتاژ هر خط از فاز را خوانده و بر روی سون سگمنت نمایش میدهد و کل وات مصرفی و وات مصرفی هر خط را نمایش میده .بهتر کار برد این دستگاه برای ژنراتور می باشد که وات وجر یان مصرفی هر خط را نمایش میده و از اضافه بار هر خط جلو گیری میکند.

پروژه در حال ساخت است